A+276 Building sites
Februari Maart 2019
Edito
Lisa De Visscher - Hoofdredacteur
Een werf is het moment van de verwezenlijking van een gebouw. Na maanden of jaren van ontwerpen, berekenen en onderhandelen, krijgt het project eindelijk vorm. Het is daarom ook een realitycheck: je kunt nog zoveel perspectieftekeningen, 3D-beelden of maquettes maken als je wilt, het is pas op de werf – als je alles in ware grootte ziet – dat je kunt verifiëren of de verhoudingen, de ruimtelijke kwaliteiten en het effect van het materiaalgebruik wel degelijk overeenkomen met dat wat je dacht te hebben ontworpen.
Vele werven zijn een plek van voortdurend onderzoek en, zeker bij complexe verbouwingen en restauraties, een plek van voortschrijdend inzicht, van nieuwe ontdekkingen, aanpassingen, en ontwerpbeslissingen. De restauratie van de Boekentoren van Henry Van de Velde in Gent door Robbrecht en Daem architecten (>pXX) bleek zo’n huzarenstukje waar jarenlang onderzoek aan voorafging en de werf zelf een combinatie bleek van indrukwekkende logistiek, nieuwe technologieën en kleinschalige ambachtelijke arbeid.
Elk gebouw, van het Provinciehuis in Antwerpen (>pXX) tot de verbouwing van het Madmusée in Luik (>pXX), is een hoogtechnologisch product. Maar wel één dat, in tegenstelling tot tal van andere hoogtechnologische creaties zoals auto’s en computers, niet door robots maar uitsluitend door mensen kan worden gemaakt. Ook daarom is elk gebouw compleet verschillend. En zelfs al bouw je meerdere malen na elkaar dezelfde constructie, toch zullen deze iedere keer van elkaar verschillen: op elke werf leer je iets dat van toepassing is op de volgende werf.
Het is de plek waar iedereen samenkomt: de architect, de bouwheer, de aannemer, maar ook brandweer, de veiligheidscoördinator, Vivaqua… Het is de plaats waar alle punten verbonden worden en alle eindjes aan elkaar geknoopt, zodat het gebouw het fysieke bewijs wordt van onderhandeling en samenwerking. Soms nemen deze onderhandelingen extreme vormen aan en krijg je unieke samenwerkingsverbanden tussen architect en aannemer. De uitbreiding en renovatie van Z33 in Hasselt door Francesca Torzo (>pXX) is hiervan een verbluffend voorbeeld.
Een werf is ook een opeenvolging van gedaanteverwisselingen. Een gebouw neemt langzaam vorm aan, doorloopt een reeks van tussenstadia die elk op hun beurt ook eigen ruimtelijke en vormelijke kwaliteiten bezitten. Daarom levert elke dag op de werf een uniek efemeer gebouw op. Zo bekeken we met argusogen de timeloops op de webcams die elke dag de vorderingen vastleggen van het nieuwe gebouw voor BNP Paribas Fortis in Brussel. We zagen hoe kleine bulldozertjes langzaam een massieve mastodont wegvreten, hoe de ingewanden van de hoofdstad worden blootgelegd en hoe uit deze krater verbazend snel een nieuw paleis verrijst (>pXX).
Daarom maakten we dit nummer: om getuige te zijn. Op het moment dat deze editie in uw brievenbus valt, zullen de gebouwen die erin gepubliceerd staan niet meer bestaan – of in ieder geval niet meer in de vorm zoals u ze hier zult zien. Een arrêt sur image om te koesteren.
Inhoudstafel
Edito
Lisa De Visscher
Automated Pallet Storage, Erps-Kwerps Photo Jeroen Verrecht
Op-ED
Boijans Van Beuningen, Rotterdam Véronique Patteeuw
Agenda
Marte.Marte Gitte Van den Bergh
Agmen Roxane Le Grelle
Vers.A Lara Molino
Murmuur Gitte Van den Bergh
Ouest Lara Molino
Cultuurhuizen Gitte Van den Bergh
Building sites
XDGA, Provinciehuis, Antwerp Pieter T’Jonck
Robbrecht en Daem, Book Tower, Gent William Mann
Pierre Hebbelinck – Hart Berteloot, Scène nationale, Chalon-sur-Saône Cécile Vandernoot
AgwA, School Karreveld, Molenbeek Matthias Bouet
Baumschlager Eberle Architekten, BNP Paribas Fortis, Brussels, Michael Bianchi
Francesca Torzo, z33, Hasselt Pieter T’Jonck
Bogdan & Van Broeck, Truss, Molenbeek Guillaume Vanneste
Beguin-Massart, MAD Musée, Liège Benoît Molherat
Interview
Peter Märkli Lisa De Visscher
Projects
Gafpa, G1211 Landhouse, Brakel Mathias Bouet
Raamwerk, Wolterslaan, Ghent Gitte Van den Bergh
Product news
Student
Euregional Prize for Architecture 2018 Apolline Vranken
Prize Van Hove 2018 Apolline Vranken
#001
Marc Nagtzaam, Standaertsite, Ledeberg Hans Maes and Joep Gosen